مهندسان و متخصصان تخریب ساختمان وقتی که برای تخریب یک ساختمان برنامه‌ریزی می‌کنند، به چند فاکتور مختلف دقت می‌کنند و بین تمام نگرانی‌ها، به موقعیت مکانی که ساختمان در آن قرار دارد، مواد اولیه ساختمان، هدف از تخریب و چگونگی قرارگیری ساختمان تخریب‌شده توجه می‌کنند.
تخریب یک ساختمان می‌تواند از خرابی کامل یک‌باره تا تکه‌تکه جدا کردن هر قسمت باشد اما برای مناطق شهری شلوغ، هر فنی باید امنیت کامل را برای گروه تخریب و تمام مکان‌های عمومی اطرافش ایجاد کند.
تخریب مطمئناً یکی از جذاب‌ترین قسمت‌های کار ساختمان‌سازی به‌حساب می‌آید. هر چه قدر که می‌سازیم، به درجه‌ای می‌رسیم که لازم میدانیم بخش‌های قدیمی را به دلایل امنیتی یا به دلیل ایجاد فضا برای ساختمانی جدیدتر، خراب کنیم.
تخریب یک ساختمان پروسه‌ای از قبل برنامه‌ریزی و کنترل شده‌ای است که از متودها و راه‌های مختلف بهره می‌گیرد، یعنی خیلی بیشتر از تاب دادن یک توپ مخرب است و شامل افراد متخصص و باتجربه است که نه تنها اطلاعات زیادی در مورد تخریب دارند؛ بلکه وضعیت هوایی، مصالح ساختمانی، وزن و جرم و فیزیکشان را به خوبی می‌شناسند تا با آن اطلاعات، دقیقاً بدانند برای تخریب هر ساختمان چه روشی مناسب‌تر است.
صنعت تخریب ساختمان در حال حاضر شاهد یک رشد است و آن‌طور که پیش‌بینی می‌شود، این اوج‌گیری در رشد، در سال ۲۰۲۲ به ۳.۳٪ می‌رسد؛ پس بهتر است اطلاعات خود در این زمینه را هر روز بیشتر و بیشتر کرد.
در ادامه نگاهی کلی به چهار شیوه متداول تخریب ساختمان خواهیم‌داشت:
تخریب درونی
اصولاً یکی از دراماتیک‌ترین روش‌های تخریب یک ساختمان، تخریب آن از درون است. این روش شامل استفاده از مواد منفجره برای نابودی کامل پایه‌های اصلی ساختمان است. این نوع تخریب یعنی گذاشتن مواد منفجره در مکان‌هایی تعیین شده و تخریب هم‌زمان ساختمان از بیرون و درون.
جایگذاری این مواد منفجره برای امنیت و موقعیت تخریب از اهمیت زیادی برخوردار است و تخریب درونی معمولاً برای ساختمان‌های بزرگ در مرکز شهرها به کار می‌رود.
برای رسیدن به بهترین نتیجه از تخریب درونی، افراد متخصص باید نقشه‌ی کامل و طراحی‌های دقیق ساختمان را داشته باشند تا با کمک آنها مکان‌هایی که نیاز به منفجر شدن دارند را شناسایی کنند. همچنین، به همین وسیله می‌توانند نوع مواد منفجره را شناسایی کنند.
تخریب کلی
تخریب کلی با یک بازو که به ارتفاعات بالا دسترسی دارد انجام می‌شود و جایگزینی برای تخریب درونی است. این روش معمولاً برای ساختمان‌هایی که به ارتفاع ۶۶ فوت می‌رسند، استفاده می‌شود. این روش شامل یک ماشین مادر، مناسب برای یک بازوی حفار جرثقیلی یا بازوی تخریب کننده بلندی است که به سه قسمت تقسیم می‌شود. این تخریب کننده به وسیله‌ای مانند چکش، ماشین برش یا یک خردکننده در انتهای بازوی آن وصل شده است که برای تخریب ساختمان از بالا به پایین استفاده می‌شود. این ماشین تکه‌های بزرگ را از سازه برمی‌دارد و یک گروه مخصوص از افراد برای خرد کردن تکه‌تکه‌ها و جداسازی آنها برای دسترسی‌های دیگر می‌آیند.
توپ مخرب
تخریب با به‌کارگیری یک توپ مخرب، یا ترکیب جرثقیل و توپ مخرب وصل شده به بازوی آن، از قدیمی‌ترین روش‌های استفاده شده و معروف‌ترین راه خرابی یک ساختمان است که معمولاً برای مصالح بتونی و سنگی مورد قبول است.
توپ مخرب با وزنی در حدود 6 تُن، آویزان به یک کابل از یک جرثقیل یا ماشین حمل اشیای سنگین دیگری است. این توپ یا به روی ساختمان می‌افتد یا با تاب دادن آن به سمت سازه ساختمانی، به‌راحتی آن بنا را با چند ضربه هماهنگ خراب می‌کند.
در تخریب ساختمان کار جرثقیل توسط فردی توانا و دارای تجربه باید طوری انجام شود که توپ مخرب به بهترین شکل عمل کند. مسئول جرثقیل در کنترل تاب‌هایی که به توپ داده می‌شود، نقش مهمی دارد، زیرا برخورد نکردن به هدف ممکن است نتایج زیان‌آوری داشته باشد. توپ مخرب در تخریب با عمده‌ای از خاک، صدا و لرزش همراه است.
تخریب انتخابی
تخریب انتخابی به‌اصطلاح برهنه کردن و تکه‌ها را برکنار کردن است و جدیداً در حال توسعه و کسب محبوبیت بین مردم است زیرا این اجازه را به مهندسان می‌دهد تا آن تکه‌ها را بازیافت کنند و یا دوباره از آن استفاده کنند. در این روش به‌طور انتخابی، از درون و بیرون ساختمان مصالحی مانند چوب، آجر، انواع فلز و بتن را برای بازیافت و استفاده بهینه در آینده جداسازی و برای ساخت بناهای جدیدتر یا ترمیم بناهای قدیمی استفاده می‌کنند. مهم‌ترین هدف این روش بازیابی هر چه بیشتر مواد و مصالح مورد نیاز برای استفاده دوباره یا بازیافت به روشی ایمن و اقتصادی است. هرچند پروسه‌ی تخریب یک ساختمان به‌صورت انتخابی کاری زمان‌بر و فشرده است و می‌تواند خیلی سخت باشد.
برای تخریب ساختمان فرسوده دیباجی که توسط گروه کیوب در حال ساخت دوباره است نیز از روش تخریب انتخابی استفاده شد؛ این پروژه در حال حاضر با نام “پلاک 29” در دست ساخت است.
در پایان ذکر این نکته اهمیت دارد که فرایند تخریب برای یک پروژه خاص طراحی می‌شود و معمولاً شامل اقدامات بسیار زیادی است. برای این کار بهتر است متخصصان و مهندسان ساختمان و نقشه‌ی آن را بررسی کنند و خصوصیات مختلف آن را مانند مصالح، کاربرد ساختمان، روش‌هایی که با آن معماری ساختمان را انجام داده‌اند، مورد توجه قرار دهند. همچنین شرایط جغرافیایی، میزان پوسیدگی، ترافیک مکان اطراف آن منطقه، کدهای ساختمانی و وضعیت همسایگی و موقعیت ساختمان نیز باید مورد سنجش قرار گیرند.